Jak będzie zmieniać się edukacja? Wyzwania dla polskiej szkoły i ucznia

Albert Camus powiedział kiedyś, że szkoła przygotowuje dzieci do życia w świecie, który nie istnieje. To pełne ujęcie problemu, z którym mamy do czynienia. Z jednej strony można słowa te odczytać jako zarzut – szkoła źle przygotowuje uczniów do życia w świecie, w który wchodzą po jej opuszczeniu (świat, do którego przygotowuje, JUŻ nie istnieje). Jednak można te słowa zrozumieć również jako pewną misję, wyzwanie: szkoła ma przygotowywać do życia w świecie, który JESZCZE nie istnieje, ale który nastanie wkrótce po tym, gdy uczniowie opuszczą jej mury. W tym drugim ujęciu jest to takie swego rodzaju metawyzwanie, które powinno nam towarzyszyć zawsze, gdy myślimy o edukacji i rozwoju szkolnictwa.

Na świat edukacji powinniśmy patrzeć, mając na uwadze procesy globalne. Rozwój systemu edukacji nie może być rozpatrywany w oderwaniu od trendów światowych. Wraz z większym dostępem do globalnego rynku pracy polscy absolwenci coraz częściej zmuszeni są konkurować o pracę z rówieśnikami nie tylko z Polski, ale i innych krajów. Dynamicznie rozwija się rynek e-usług, powstaje zatem nowy obszar aktywności społeczno-gospodarczej, w którym polscy uczniowie również będą mogli (powinni) odnosić sukcesy. Oczywiście, jeśli będą w stanie wykazać się kompetencjami niezbędnymi w wirtualnym świecie kontaktów i wielowymiarowej współpracy. Polska nie jest już gospodarką zamkniętą – staje się gospodarką coraz bardziej otwartą, a to oznacza, że również polscy uczniowie muszą być przygotowani do aktywności osobistej i zawodowej w przestrzeni międzynarodowej – realnej i wirtualnej. Ten rozwój kompetencji jest kluczowy, jeśli Polska ma dalej niwelować różnice w rozwoju cywilizacyjnym i konkurować na rynkach międzynarodowych. Bo przecież to uczniowie, którzy dziś uczęszczają do szkół, za dekadę lub dwie będą świadczyć o sile i jakości kapitału społecznego naszego kraju.

Co zrobić, aby szkoła faktycznie wyposażała uczniów w wiedzę, umiejętności (np. uczenia się, komunikowania się, zarządzania procesami itp.), które będą im potrzebne w świecie, który dziś jeszcze nie istnieje? Aby przygotowywała uczniów do wykonywania zawodów, których jeszcze nie ma? Jak sprawić, aby system edukacji kształcił uczniów sprawnie i kreatywnie poruszających się w przestrzeni międzynarodowej? Jakich umiejętności będą potrzebować uczniowie, aby móc odnosić sukcesy w złożonej, globalnej rzeczywistości? Odpowiedzi na te pytania są kluczowe dla uczniów XXI wieku i dlatego warto zastanawiać się, jak może, albo jak powinna, zmieniać się edukacja i jakie stoją przed nami wyzwania.

ISBN: 978-83-933794-2-2

Wydanie polskie pierwsze: Instytut Obywatelski, listopad 2011.

>>> POBIERZ PUBLIKACJĘ <<<